
کاشت گوجه فرنگی در گلخانه،آموزش کاشت گوجه فرنگی در گلخانه کاشت گوجه فرنگی در گلخانه از جمله روشهای نوین و پیشرفته کشاورزی است که با فراهم آوردن شرایط محیطی کنترلشده، امکان تولید محصولی با کیفیت بالا و در تمام فصول سال را فراهم میکند. با پیشران نیرو تا انتهای مقاله همراه باشید.
اهمیت گوجه فرنگی و مزایای کشت گلخانهای
گوجه فرنگی یکی از پرطرفدارترین و پرمصرفترین محصولات کشاورزی در جهان و ایران است که علاوه بر طعم مطلوب، خواص غذایی بسیار بالایی دارد.
این محصول سرشار از ویتامین C، ویتامین A، لیکوپن و آنتیاکسیدانهایی است که به سلامت قلب، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از برخی بیماریها کمک میکنند.
گوجه فرنگی دارای :
- منبع عالی ویتامین C، A و K
- آنتیاکسیدان قوی لیکوپن که به پیشگیری از سرطان و بیماریهای قلبی کمک میکند
- کمک به سلامت پوست، تقویت سیستم ایمنی و بهبود هضم غذا
- توصیه به مصرف روزانه گوجه فرنگی تازه و فرآوری شده
به همین دلیل گوجه فرنگی جایگاه ویژهای در رژیم غذایی روزانه مردم دارد.
کشت گوجه فرنگی در گلخانه از جمله روشهای نوین و پیشرفته کشاورزی است که با فراهم آوردن شرایط محیطی کنترلشده، امکان تولید محصولی با کیفیت بالا و در تمام فصول سال را فراهم میکند.
این روش علاوه بر افزایش بهرهوری زمین، موجب کاهش مصرف آب و کود، جلوگیری از آسیبهای محیطی مثل سرمازدگی و آفات میشود و در نهایت سودآوری کشاورزان را افزایش میدهد.

کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
مزایای کاشت گوجه فرنگی در گلخانه نسبت به کشت سنتی
- افزایش کیفیت و کمیت محصول
- کاهش مصرف آب و سموم شیمیایی
- امکان تولید در تمام فصول سال
- کنترل بهتر عوامل محیطی و جلوگیری از خسارتهای جوی
معرفی انواع ارقام مناسب کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
گوجه فرنگیها دارای انواع و رقمهای متنوعی هستند که برای کشت در گلخانه انتخاب میشوند. شناخت این انواع و انتخاب مناسبترین نوع برای شرایط گلخانه اهمیت زیادی دارد.
انواع گوجه فرنگی برای کشت گلخانهای
- گوجه فرنگی چری (Cherry Tomato): میوههای کوچک، شیرین و خوشرنگ که معمولاً برای مصرف تازه یا تزئین غذاها استفاده میشوند. مقاومت خوبی به برخی بیماریها دارند و زودبازده هستند.
- گوجه فرنگی هیبرید گلخانهای: این ارقام که از طریق اصلاح نژاد تولید میشوند، دارای مقاومت بالا در برابر بیماریها، رشد سریع و عملکرد بالایی هستند. معمولا اندازه متوسط تا بزرگ دارند و برای بازارهای صنعتی و تازهخوری مناسبند.
- گوجه فرنگی گوشتی (Beefsteak): میوههای بزرگ و گوشتی که برای تهیه سس، کنسرو و محصولات فرآوری شده مناسباند. معمولاً رشد این ارقام کمی کندتر است و نیاز به مراقبت بیشتر دارند.
نکات مهم در انتخاب رقم کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- توجه به مقاومت به بیماریهای رایج گلخانهای مانند سفیدک پودری، لکه باکتریایی و ویروسی.
- میزان تحمل به شرایط نوری و دمایی گلخانه.
- زمان برداشت و طول دوره رشد که باید با نیاز بازار هماهنگ باشد.
معرفی ارقام کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
رزالی (Rosaly)
- نوع: هیبرید زودرس
- ویژگیها: رشد سریع، مقاوم به بیماریهای رایج مثل سفیدک، میوههایی با سایز متوسط و طعم خوب.
- مناسب: کسانی که میخواهند در زمان کوتاه محصول خوبی برداشت کنند.
سرون (Servon)
- نوع: هیبرید گلخانهای
- ویژگیها: میوههای بزرگ و گوشتی، مقاومت متوسط به بیماریها، عملکرد بالا.
- مناسب: مصرف تازه و صنایع فرآوری.
سیلوستا (Silvesta)
- نوع: هیبرید مقاوم
- ویژگیها: مقاومت بالا به بیماریها و شرایط محیطی، میوههای یکنواخت و با کیفیت.
- مناسب: کشت تجاری در گلخانههای صنعتی.
کالاباساس (Calabash)
- نوع: گوشتی و پرمحصول
- ویژگیها: میوههای بزرگ، گوشتی و مناسب برای کنسرو و مصرف تازه.
- مناسب: کشاورزانی که هدفشان تولید برای بازارهای کنسروی و تازهخوری است.
چیلتون (Chelton)
- نوع: هیبرید مقاوم به تنش
- ویژگیها: مقاومت خوب به تنشهای محیطی و آفات، میوههای خوشرنگ و طعم دلپذیر.
- مناسب: مناطق با شرایط ناپایدار آب و هوایی.
موسکات (Muscat)
- نوع: گوجه چری گلخانهای
- ویژگیها: میوههای کوچک، شیرین و خوشرنگ، پرطرفدار در بازارهای تازهخوری.
- مناسب: مصرف تازه، تزئینی و صادرات.
هیلدا (Hilda)
- نوع: هیبرید گلخانهای
- ویژگیها: رشد یکنواخت، میوههای مقاوم به ترک خوردگی و مناسب برای حمل و نقل.
- مناسب: بازارهای فروش با نیاز به ماندگاری بالا.
استارلیم (Starline)
- نوع: هیبرید محبوب
- ویژگیها: عملکرد بسیار بالا، میوههای با کیفیت و رنگ عالی، مقاومت خوب به بیماریها.
- مناسب: کشت تجاری و تولید انبوه.
این ارقام که مناسب کاشت گوجه فرنگی در گلخانه هستند:
- مقاومت بیشتری نسبت به بیماریها و آفات دارند
- عملکرد و محصولدهی بهینه در شرایط گلخانهای دارند
- مناسب دما و رطوبت گلخانه هستند
- کیفیت میوه برای بازار تازهخوری و فرآوری عالیه

کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
مراحل کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
آمادهسازی بستر کاشت
- انتخاب محیط کشت: در گلخانه میتوان از خاک معمولی یا محیطهای کشت بدون خاک مانند کوکوپیت، پرلیت و ورمیکومپوست استفاده کرد. محیط کشت باید دارای زهکشی مناسب، بدون آلودگی و غنی از مواد غذایی اولیه باشد.
- آمادهسازی خاک: اگر خاک استفاده میکنید، بهتر است قبل از کاشت با کودهای آلی و شیمیایی اصلاح شود. خاک باید کاملاً نرم و بدون گلوله باشد.
- ضدعفونی خاک: استفاده از بخار یا مواد ضدعفونی کننده برای کاهش آفات و بیماریهای خاکزاد ضروری است.
کاشت بذر و تولید نشا
- بذرهای مرغوب و اصلاح شده را در خزانههای مخصوص بکارید.
- دمای مناسب جوانهزنی ۲۲ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است.
- نور کافی و رطوبت بهینه برای جوانه زدن بذرها بسیار مهم است.
- پس از ظهور دو تا سه برگ واقعی، نشاها آماده انتقال به گلخانه هستند.
انتقال نشا به گلخانه
- زمان انتقال نشا به گلخانه معمولاً وقتی است که بوتهها ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر ارتفاع دارند.
- فاصله کاشت باید ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر بین بوتهها و ۸۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر بین ردیفها باشد.
- عمق کاشت باید به گونهای باشد که اولین برگها بالاتر از سطح خاک باشند.
مراقبتهای اولیه پس از کاشت
- آبیاری منظم ولی کنترل شده (عدم غرقابی)
- کنترل دما و رطوبت به صورت روزانه
- نصب توریها و وسایل محافظتی در برابر آفات
مراقبتهای لازم برای موفقیت کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
دما و رطوبت
- دمای بهینه رشد بین ۲۰ تا ۲۸ درجه سانتیگراد است.
- دمای کمتر از ۱۵ یا بالاتر از ۳۲ درجه باعث کاهش رشد و کیفیت میوه میشود.
- رطوبت نسبی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد برای جلوگیری از بیماریهای قارچی و بهبود تنفس گیاه مناسب است.
آبیاری
- سیستم آبیاری قطرهای بهترین گزینه برای گلخانه است که باعث صرفهجویی در مصرف آب و جلوگیری از بیماریهای قارچی میشود.
- آبیاری باید طوری باشد که خاک همیشه کمی مرطوب باشد، اما هرگز غرقابی نشود.
تهویه و نور
- تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع رطوبت و بیماریها ضروری است.
- نور مستقیم و کافی حداقل ۸ ساعت در روز برای رشد سالم و تولید میوه با کیفیت لازم است.
- در مناطق کمنور، استفاده از نور مصنوعی توصیه میشود.
هرس بوته
- حذف شاخههای غیرضروری و برگهای زائد به تهویه بهتر و نوردهی کافی کمک میکند.
- استفاده از قیم برای حمایت از بوتهها و جلوگیری از خم شدن و آسیب به میوهها الزامی است.
تغذیه و مبارزه با آفات و بیماریها در کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
کودها و تغذیه
- کودهای ماکرو (NPK):
- نیتروژن (N) برای رشد برگ و ساقه
- فسفر (P) برای تقویت ریشه و گلدهی
- پتاسیم (K) برای کیفیت میوه و مقاومت به بیماریها
- کودهای میکرو: آهن، منگنز، روی و منیزیم برای جلوگیری از کمبود عناصر ریز ضروری هستند.
- زمان مصرف کود:
- کودهای فسفر و پتاسیم در ابتدای رشد و مرحله گلدهی
- کود نیتروژن در مرحله رشد رویشی متعادل
- کودهای میکرو به صورت محلولپاشی یا همراه آب آبیاری
سموم و مبارزه با آفات
- بیماریهای شایع گوجه فرنگی در گلخانه: سفیدک پودری، پوسیدگی ساقه، لکه باکتریایی
- آفات رایج: تریپس، شپشک آردآلود، مگس سفید
- استفاده از سموم استاندارد و توصیهشده کشاورزی و همچنین روشهای بیولوژیک کنترل آفات بسیار موثر است.
- پیشگیری بهتر از درمان است؛ تهویه مناسب و رعایت فاصله کاشت میتواند از بیماریها جلوگیری کند.

کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
شرایط محیطی مطلوب و دوره رشد برای کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- دمای مطلوب: روز ۲۰-۲۸ درجه، شب ۱۵-۱۸ درجه سانتیگراد
- رطوبت نسبی: ۶۰-۷۰ درصد
- نور: حداقل ۸ ساعت نور مستقیم یا معادل آن نور مصنوعی
- دوره رشد از کاشت بذر تا برداشت محصول حدود ۹۰ تا ۱۲۰ روز است (بسته به رقم و شرایط)
- زمان برداشت معمولاً زمانی است که میوهها به رنگ قرمز و کامل رسیده باشند.
برنامه غذایی جامع کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
| مرحله رشد | کودهای توصیهشده | نحوه مصرف | توضیحات |
| نشا | کود فسفر بالا (مثلاً ۵۰-۲۰-۲۰) | محلولپاشی هفتهای ۲ بار | تقویت ریشه و استحکام نشا |
| رشد رویشی | نیتروژن متوسط (۲۰-۱۰-۱۰) | آبیاری با کود در هر ۷ تا ۱۰ روز | رشد ساقه و برگها |
| گلدهی | پتاسیم بالا (۱۰-۲۰-۳۰) | محلولپاشی و آبیاری قطرهای | افزایش کیفیت و تعداد گلها |
| دوره میوهدهی | نیتروژن و پتاسیم متعادل | آبیاری با کودهای محلول در هر ۵ روز | حمایت از رشد میوه و بهبود کیفیت |
| کودهای میکرو | آهن، منگنز، روی، مس | محلولپاشی به صورت دورهای هر ۱۰ روز | جلوگیری از کمبود عناصر ریز |
کاشت گوجه فرنگی در گلخانه، یک راهکار هوشمندانه و سودآور برای تولید محصولی با کیفیت بالا و پایدار است. رعایت اصول فنی از انتخاب رقم مناسب، آمادهسازی بستر، مراقبتهای محیطی، تغذیه صحیح و کنترل آفات و بیماریها، تضمینکننده موفقیت کشاورزان در این حوزه است.
تجهیزات و تکنولوژیهای گلخانهای مورد نیاز برای کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
برای موفقیت در کشت گلخانهای گوجه فرنگی، استفاده از تجهیزات مناسب و پیشرفته بسیار حیاتی است:
- انواع گلخانه: تونلی، شیشهای و پلاستیکی که هر کدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند.
- سیستمهای آبیاری: آبیاری قطرهای که باعث صرفهجویی در مصرف آب و تغذیه بهتر گیاه میشود، سیستم مهپاش برای افزایش رطوبت و کاهش دمای محیط.
- سیستمهای کنترل دما و رطوبت خودکار: استفاده از سنسورها و کنترلکنندههای هوشمند برای حفظ شرایط بهینه رشد.
- نور مصنوعی و لامپهای LED: برای جبران کمبود نور طبیعی و افزایش فتوسنتز گیاهان در فصلهای کم نور.
- گیربکس گلخانه (Gearbox): دستگاهی مکانیکی که برای باز و بسته کردن پنجرهها، دربها و سیستمهای تهویه اتوماتیک استفاده میشود. این گیربکسها امکان تنظیم دقیق تهویه و دما را فراهم کرده و به حفظ شرایط ایدهآل داخل گلخانه کمک میکنند.
شما می توانید جهت مشاوره و خرید انواع گیربکس های هوشمند گلخانه برای افزایش راندمان تولید گلخانه با کارشناسان پیشران نیرو در ارتباط باشید.

کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
نکات تکمیلی برای موفقیت بیشتر کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
نحوه کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- تهیه بذر و نشا: استفاده از بذرهای اصلاحشده و تهیه نشای سالم و قوی.
- کاشت نشا در بستر گلخانه: کاشت در خاک یا بسترهای هیدروپونیک با فاصله مناسب برای تهویه و نورگیری.
- آبیاری منظم: تنظیم میزان آبدهی بر اساس نیاز گیاه و فصل رشد.
- تنظیم دما و رطوبت: حفظ دما بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۶۰-۷۰ درصد.
- تهویه مناسب: جلوگیری از تجمع رطوبت زیاد که باعث بیماریهای قارچی میشود.
مراقبتهای لازم در طول دوره رشد
- کنترل آفات و بیماریها با روشهای شیمیایی و بیولوژیکی
- هرس و حمایت از ساقهها برای رشد بهتر
- نظارت بر رشد گیاه و اصلاح شرایط محیطی در صورت نیاز
- تنظیم نور و دما برای جلوگیری از استرسهای محیطی
کودها و سموم مورد نیاز
- استفاده از کودهای کامل شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK)
- کودهای ریزمغذی مانند آهن، منیزیم و کلسیم
- سموم مورد تایید و استفاده صحیح جهت کنترل آفات مانند سفیدک، شپشک و کرمها
- کاربرد کودهای ارگانیک برای افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود کیفیت میوه
شرایط مطلوب رشد و دوره فصل رشد
- دما: ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد برای رشد بهینه
- رطوبت نسبی: بین ۶۰ تا ۷۰ درصد
- نور: حداقل ۱۲ ساعت نور در روز (طبیعی یا مصنوعی)
- دوره رشد: از کاشت تا برداشت معمولاً ۸۰ تا ۱۲۰ روز بسته به رقم و شرایط محیطی
برنامه غذایی جامع برای کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- هفته ۱ تا ۴: تمرکز بر رشد ریشه و ساقه با کودهای حاوی نیتروژن بالا
- هفته ۵ تا ۸: افزایش فسفر و پتاسیم برای تقویت گلدهی و میوهدهی
- هفته ۹ به بعد: تامین ریزمغذیها و کودهای پتاسیم برای کیفیت میوه و ماندگاری بهتر
- استفاده دورهای از هورمون گیاهان مثل گیبرکس برای افزایش رشد و اندازه میوه
- تنظیم آبیاری و تغذیه به صورت قطرهای برای مصرف بهینه منابع
مدیریت آفات و بیماریها
- استفاده از روشهای بیولوژیک مانند دشمنان طبیعی حشرات مضر
- کاربرد صحیح سموم و زمانبندی دقیق جهت جلوگیری از مقاومت آفات
- پیشگیری با ضدعفونی و تهویه مناسب گلخانه
- پایش مستمر و گزارشدهی مشکلات به موقع
نکات کلیدی در برداشت و نگهداری محصول
- برداشت زمانی که میوه به رنگ مناسب و اندازه دلخواه رسید
- استفاده از ابزار مناسب برای جلوگیری از آسیب به بوته و میوه
- بستهبندی مناسب جهت جلوگیری از لهشدن و افزایش ماندگاری
- نگهداری در سردخانه با دمای ۱۲-۱۳ درجه سانتیگراد و رطوبت کنترل شده
بررسی اقتصادی کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- هزینههای اولیه شامل ساخت گلخانه، تهیه بذر، تجهیزات و نیروی کار
- تحلیل بازگشت سرمایه بر اساس عملکرد محصول و قیمت بازار
- مزیتهای اقتصادی کشت گلخانهای نسبت به فضای باز
- راهکارهای کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری
مشکلات رایج و راهحلها در کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
- بیماریهای قارچی و باکتریایی: استفاده از سموم و بهبود تهویه
- آفتزدگی: کاربرد روشهای بیولوژیک و شیمیایی مناسب
- مشکلات تغذیهای: اصلاح برنامه کوددهی و استفاده از آزمایش خاک
- استرسهای محیطی: کنترل دقیق دما و رطوبت و استفاده از هورمونهای رشد

کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
پرسش و پاسخهای متداول درباره کاشت گوجه فرنگی در گلخانه
سؤال ۱: بهترین دما برای رشد گوجه فرنگی در گلخانه چقدر است؟
دمای ایدهآل برای رشد گوجه فرنگی در گلخانه بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. دماهای پایینتر یا بالاتر ممکن است رشد گیاه را کند کند یا کیفیت میوه را کاهش دهد.
سؤال ۲: چه سیستم آبیاری برای گوجه فرنگی در گلخانه مناسبتر است؟
آبیاری قطرهای بهترین گزینه است چون مصرف آب را بهینه کرده و رطوبت یکنواختی به ریشهها میرساند که باعث رشد بهتر گیاه میشود.
سؤال ۳: آیا استفاده از کودهای شیمیایی لازم است یا کودهای ارگانیک کافی هستند؟
ترکیب هر دو بهترین نتیجه را میدهد؛ کودهای شیمیایی نیازهای سریع گیاه را تامین میکنند و کودهای ارگانیک باعث بهبود خاک و افزایش کیفیت محصول میشوند.
سؤال ۴: چه آفات و بیماریهایی در گلخانه گوجه فرنگی شایعتر هستند؟
شایعترین آفات شپشک، کنهها و تریپسها هستند و بیماریهای سفیدک پودری و پوسیدگی ریشه از مشکلات رایج میباشند.
سؤال ۵: چگونه میتوان از گلخانه در برابر نوسانات دما محافظت کرد؟
استفاده از سیستمهای تهویه خودکار مجهز به گیربکس، عایقبندی مناسب و کنترل دقیق دما بهترین روشها هستند.
سؤال ۶: چه مدت طول میکشد تا گوجه فرنگی در گلخانه به برداشت برسد؟
معمولاً بین ۸۰ تا ۱۲۰ روز، بسته به رقم و شرایط محیطی، طول میکشد تا گوجه فرنگی قابل برداشت شود.
شما می توانید جهت مشاوره و خرید با کارشناسان پیشران نیرو در ارتباط باشید.